Scaffold Load Class คืออะไร เลือกคลาสน้ำหนัก ให้เหมาะกับงาน

ในงานอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นงานก่อสร้าง งานซ่อมบำรุงในโรงงาน หรือในงานเดินท่อ ปั๊ม และเครื่องจักร “นั่งร้าน” หรือ Scaffold คืออุปกรณ์สำคัญที่ช่วยให้เจ้าหน้าที่สามารถทำงานในที่สูงได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม นั่งร้านมีหลายประเภทและรองรับน้ำหนักได้แตกต่างกัน หนึ่งในหลักเกณฑ์ที่ใช้เลือกประเภทของนั่งร้านให้เหมาะกับงาน คือ Scaffold Load Class ซึ่งกำหนดไว้ในมาตรฐานยุโรป EN 12811-1

Scaffold Load Class คืออะไร?

Scaffold Load Class หรือ “ประเภทการรับน้ำหนักของนั่งร้าน” เป็นการจัดระดับความสามารถในการรับน้ำหนักของนั่งร้านที่พื้นแต่ละช่วงสามารถรับได้ โดยกำหนดไว้อย่างเป็นระบบใน มาตรฐาน EN 12811-1 ซึ่งเป็นมาตรฐานของยุโรปว่าด้วยข้อกำหนดทั่วไปในการออกแบบและใช้งานนั่งร้านชั่วคราว

EN 12811-1:2003 คืออะไร

มาตรฐาน EN 12811-1 ได้ระบุถึงคุณสมบัติ ความแข็งแรง และข้อกำหนดทางเทคนิคของนั่งร้านชั่วคราวในงานก่อสร้าง โดยมุ่งเน้นไปที่ความปลอดภัยของผู้ใช้งานและความมั่นคงของโครงสร้างนั่งร้านภายใต้สภาพแวดล้อมต่างๆ รวมถึงกำหนด “Load Class” ที่เป็นค่าการออกแบบในการพิจารณาความสามารถในการรับน้ำหนักของนั่งร้าน

ประเภทของ Scaffold Load Class ตาม EN 12811-1

ใน EN 12811-1 ได้กำหนด Scaffold Load Class ไว้ทั้งหมด 6 ระดับ ตั้งแต่ Class 1 ถึง Class 6 โดยแต่ละระดับจะแสดงถึง “น้ำหนักที่พื้นนั่งร้านสามารถรับได้ต่อหน่วยพื้นที่” ดังนี้:

หมายเหตุ: 1 kN/m² = ประมาณ 100 kg/m²

หลักการเลือก Scaffold Load Class ให้เหมาะกับลักษณะงาน

การเลือก Load Class ที่เหมาะสมจะต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย อาทิ:

1. ลักษณะงานที่ต้องดำเนินการบนตัวนั่งร้าน

2. จำนวนคนที่ใช้งานพร้อมกัน

3. น้ำหนักเครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่ใช้งาน

4. ความถี่ในการใช้งาน

5. ระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ในแต่ละงาน

ข้อควรระวัง

• ห้ามใช้ Load Class ต่ำเกินไปจากความจำเป็นจริง

• ต้องประเมินจากจำนวนคน อุปกรณ์ และความถี่ในการใช้งาน

• ต้องติดตั้งและตรวจสอบนั่งร้านโดยผู้เชี่ยวชาญ

การวิเคราะห์ Scaffold Load Class ในงานเดินท่อ ปั๊ม และเครื่องจักร

1. งานเดินท่อ (Pipe Work)

ลักษณะของงานเดินท่อมักต้องใช้เครื่องมือช่าง เช่น เครื่องตัด เครื่องเชื่อม และอุปกรณ์ติดตั้งท่อ รวมถึงต้องมีการเคลื่อนย้ายท่อเหล็กที่มีน้ำหนักมาก Load Class ที่เหมาะสมคือ Class 3 ถึง Class 5

• หากเป็นงานเดินท่อภายในอาคาร หรือพื้นที่แคบ: ใช้ Class 3 (200 kg/m²) ก็เพียงพอ

• หากเป็นงานวางท่อขนาดใหญ่ภายนอกโรงงาน: ควรใช้ Class 4 หรือ 5 ขึ้นไป

2. งานติดตั้งปั๊ม (Pump Installation)

งานประเภทนี้มักใช้ช่างเทคนิคจำนวนหลายคน และมีการติดตั้งอุปกรณ์ที่มีน้ำหนักมาก เช่น มอเตอร์ ปั๊ม และฐานราก ซึ่งต้องใช้อุปกรณ์ยก การขนย้าย และติดตั้งอย่างแม่นยำ จึงควรใช้ Scaffold ที่สามารถรับน้ำหนักได้สูงขึ้น เช่น:

• Class 4 (300 kg/m²): สำหรับปั๊มทั่วไป

• Class 5 (450 kg/m²): สำหรับปั๊มอุตสาหกรรมขนาดใหญ่

3. งานเครื่องจักร (Machinery Maintenance)

งานซ่อมเครื่องจักรมักมีทั้งงานถอดชิ้นส่วน เปลี่ยนอะไหล่ และบำรุงรักษา ซึ่งต้องใช้อุปกรณ์หนัก เช่น ชุดเครื่องมือซ่อมบำรุง ชิ้นส่วนเหล็ก ตลับลูกปืน ฯลฯ

• ควรเลือก Scaffold Load Class ตั้งแต่ Class 4 ถึง 6 ตามลักษณะงานและน้ำหนักอุปกรณ์

ข้อควรระวังในการเลือก Scaffold Load Class

1. ห้ามประเมินต่ำกว่าความเป็นจริง เพราะอาจทำให้เกิดการพังถล่มหรือเสียหายต่อโครงสร้าง

2. ต้องตรวจสอบสเปคของนั่งร้านจากผู้ผลิต ว่าสามารถรับ Load Class ได้ตามต้องการหรือไม่

3. ต้องพิจารณาร่วมกับปัจจัยด้านความสูง ลม น้ำหนักเครื่องมือ และแรงกระแทก

ความเชื่อมโยงกับความปลอดภัยในการทำงาน

การเลือก Scaffold Load Class อย่างเหมาะสมมีผลต่อความปลอดภัยของพนักงานโดยตรง หากเลือกต่ำเกินไป อาจเสี่ยงต่อการพังถล่ม หากเลือกสูงเกินไปโดยไม่จำเป็น จะเพิ่มต้นทุนและใช้ทรัพยากรเกินความจำเป็น

การออกแบบนั่งร้านที่ดีควรมีการ:

• วิเคราะห์ภาระโหลด (Load Analysis)

• ประเมินแรงกระทำจากภายนอก (เช่น ลม (Wind Load) แรงสั่นสะเทือน)

• ติดตั้งโดยช่างผู้ชำนาญ

• ตรวจสอบและรับรองความแข็งแรงอย่างสม่ำเสมอ

เรียนรู้การอบรมและการใช้นั่งร้านอย่างมืออาชีพ

ถึงแม้จะมีการเลือก Scaffold Load Class ที่เหมาะสมแล้ว แต่การใช้งานจริงยังต้องอาศัย ความรู้และทักษะของผู้ใช้งาน เช่น การเดินบนโครงสร้าง การใช้อุปกรณ์ป้องกันการตก การตรวจสอบอุปกรณ์ก่อนใช้ ฯลฯ

การอบรมจึงเป็นส่วนสำคัญในการยกระดับความปลอดภัย และช่วยให้บุคลากรสามารถวิเคราะห์ เลือกใช้ และติดตั้งนั่งร้านได้อย่างถูกต้องตามหลักวิศวกรรมและมาตรฐานความปลอดภัย

สรุป

Scaffold Load Class ไม่ใช่เพียงแค่ตัวเลขบนกระดาษ แต่มันคือหัวใจของความปลอดภัยในงานที่ต้องทำบนที่สูง โดยเฉพาะในงานอุตสาหกรรมอย่าง การเดินท่อ ติดตั้งปั๊ม และงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ซึ่งมีการใช้แรงงาน เครื่องมือ และวัสดุหนักจำนวนมาก การเลือกคลาสน้ำหนักของนั่งร้านให้ สอดคล้องกับการใช้งานจริง ตามมาตรฐาน EN 12811-1 จึงเป็นสิ่งจำเป็นที่ไม่ควรมองข้าม

การรู้จักความแตกต่างของแต่ละ Load Class ตั้งแต่ Class 1 ไปจนถึง Class 6 จะช่วยให้ผู้ควบคุมงาน วิศวกรความปลอดภัย และผู้ติดตั้งนั่งร้านสามารถวางแผนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดจากการใช้นั่งร้านผิดประเภท และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานอย่างยั่งยืน

หากคุณหรือองค์กรของคุณต้องการอบรมเกี่ยวกับนั่งร้าน และการใช้งานอย่างปลอดภัยตามมาตรฐานสากล ทีมวิทยากรมืออาชีพของเราพร้อมให้บริการอบรมนั่งร้านทั้งในรูปแบบ In-house Training (เดินทาง 77 จังหวัด) และ Public Training (ศูนย์ฝึกอบรมนั่งร้าน ปทุม)

ติดต่อเราเพื่อสอบถามคอร์สและตารางอบรมได้ที่

• โทร: 064 958 7451 (คุณแนน)

• อีเมล: [email protected]

• รายละเอียดหลักสูตร : อบรมนั่งร้าน ปทุม

ทีมของเรามีประสบการณ์อบรมให้กับโรงงานอุตสาหกรรมชั้นนำทั่วประเทศ พร้อมใบรับรองและเนื้อหาตรงตามมาตรฐานความปลอดภัย

เอกสารอ้างอิง

1. European Committee for Standardization (CEN). EN 12811-1:2003 Temporary Works Equipment – Part 1: Scaffolds – Performance Requirements and General Design.

2. Health and Safety Executive (HSE). (2014). Scaffold Checklist and Good Practice Guidance.

3. International Labour Organization (ILO). (2019). Safety and health in construction: Code of practice.

4. American Society of Safety Professionals (ASSP). (2021). Scaffolding Safety Principles.

5. TUV Rheinland. (2022). Scaffolding Load Classification Guide.

บทความที่น่าสนใจ

• 10 จุดพลาดของ จป.เทคนิค มือใหม่ ที่อาจทำให้งานสะดุด
• ตรวจสอบพื้นที่ทำงาน อย่างมืออาชีพ เพื่อความปลอดภัยในการทำงาน
• มาตรฐานนั่งร้าน : ความปลอดภัยและข้อกำหนดในการใช้งาน
• การใช้นั่งร้านเพื่อทำงานบนที่สูง และ ข้อควรระวัง